عوارض قرص های چربی خون!
بعضی افراد به صورت ژنتیکی زمینه ابتلا به کلسترول خون را دارا هستند. اگر شما هم یکی از این افراد هستید، ممکن است لازم باشد برای کاهش کلسترول علاوه بر گرفتن یک رژیم غذایی مناسب به دارو درمانی نیز نیاز داشته باشید. در ادامه مطلب ما به انواع داروهای کاهنده کلسترول و عوارض قرص های چربی خون می پردازیم.
کلسترول به وسیله ی کبد تولید می شود، ولی مصرف غذاهای حیوانی مانند گوشت و لبنیات نیز باعث تولید کلسترول در بدن می شود. ممکن است به دلیل مشکلات ژنتیکی، یا رژیم غذایی مملو از غذاهای حیوانی، و یا سبک زندگی کم تحرک دچار کلسترول شوید.
ولی با در نظر گرفتن یک رژیم غذایی مناسب و انجام فعالیت های بدنی، می توان کلسترول را درمان کرد. اما اگر با در نظر گرفتن این دو عامل سطح کلسترول خون شما به سطح مطلوبی کاهش پیدا نمی کند، لازم است که با مشورت پزشک دوره ی دارو درمانی را نیز در نظر بگیرید.
داروهای کاهنده کلسترول خون
انواع مختلفی از داروها برای کاهش کلسترول خون وجود دارد که برخی از آن ها شامل موارد ذکر شده در زیر است:
- استاتین ها
- مهار کننده های PCSK9
- مشتقات اسید فیبریک که به آن ها فیبرات نیز گفته می شود
- تسکین دهنده های اسید صفراوی که به آن ها رزین های اسید صفراوی نیز گفته می شود
- نیکوتینیک اسید که به آن اسید نیاسین نیز گفته می شود
- مهار کننده های انتخابی جذب کلسترول
- اسیدهای چرب امگا 3 و استرهای اسید چرب
- مهار کننده های آدنوزین تری فسفات سیترات لیاز ACL
داروهای استاتین
استاتین ها یکی از معروف ترین داروها در کاهش کلسترول خون هستند. استاتین ها با مسدود کردن آنزیم HMG CoA ردوکتاز، که کبد از آن برای تولید کلسترول استفاده می کند، تولید کلسترول را کاهش می دهد. به استاتین ها، مهارکننده های HMG CoA ردوکتاز نیز گفته می شود. استفاده از استاتین ها علاوه بر درمان چربی خون مزایای زیر را نیز به همراه دارند:
- بهبود عملکرد پوشش رگ های خونی
- کاهش التهاب، تورم و آسیب
- کاهش خطر لخته شدن خون، با جلوگیری از چسبیدن پلاکت ها به یکدیگر
- جلوگیری از شکسته شدن پلاکت های خونی (که به دلیل انباشت چربی رخ می دهد)
- مصرف این دارو باعث پیشگیری از ابتلا به بیماری های عروقی کرونری در افراد مستعد حمله ی قلبی می شود.
عوارض استاتین ها
استاتین ها نیز مانند هر داروی دیگری ممکن است باعث بروز عوارض جانبی ناخواسته شوند. این عوارض جانبی شامل موارد ذکر شده در زیر است:
- یبوست
- حالت تهوع
- سردرد
- علائم سرما خوردگی
- درد عضلانی، با یا بدون آسیب عضلانی
- نقص در کبد
- افزایش سطح گلوکز
- مشکلات حافظه ی برگشت پذیر
تداخلات خوراکی با مصرف قرص چربی خون
در صورت مصرف استاتین ها، نباید از محصولاتی که حاوی گریپ فروت هستند، استفاده کنید چرا که باعث تشدید اثر دارو می شود. در دوره ی استفاده از استاتین ها، باید مصرف مشروبات الکلی را نیز کاهش دهید، چرا که مصرف الکل و استاتین خطر آسیب به کبد را افزایش می دهد. بهتر است با پزشک خود در رابطه با عادت غذایی خود صحبت کنید تا دچار تداخل دارویی نشوید.
مهار کننده های PCSK9
مهار کننده های PCSK9 برای اتصال به پروتیین های خاص کبدی طراحی شده اند که با این کار باعث کاهش کلسترول LDL می شوند. پزشک برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند و نتوانسته اند کلسترول خون خود را کاهش دهند، این دسته از داروها را به همراه استاتین ها تجویز می کند.
عوارض مهار کننده های PCSK9
عوارض جانبی مصرف این دارو می تواند شامل درد عضلانی (میالژِ)، کمردرد، تورم در محل تزریق، و علائم سرماخوردگی باشد. یکی دیگر از مشکلات این دارو ممکن است هزینه ی بالای آن باشد.
مشتقات اسید فیبریک
مشتقات اسید فیبریک دسته ای از داروها هستتند که سطح لیپید (چربی) خون، به خصوص تری گلیسیرید، را کاهش می دهد. تری گلیسیریدها به چربی هایی گفته می شود که از مصرف غذا به دست می آیند و با مصرف نکردن کالری های موجود افزایش می بایند.
همچنین، مشتقات اسید فیبریک ممکن است سطح HDL را نیز افزایش دهد، که به آن کلسترول خوب نیز گفته می شود. به کلسترولی که کبد تولید می کند، LDL و یا کلسترول بد گفته می شود.
عوارض مشتقات اسید فیبریک
برخی از عوارض احتمالی مصرف داروهای مشتقات اسید فیبریک می تواند شامل موارد ذکر شده در زیر باشد:
- یبوست
- اسهال
- نفخ، افزایش آروغ، و یا حتی استفراغ
- معده درد
- سر درد
- کمر درد
- درد ضعف عضلانی
رزین های اسید صفراوی
به تسکین دهنده های اسید صفراوی، رزین اسید صفراوی نیز گفته می شود. این دسته از داروها با چسبیدن به صفرا، مایع سبز رنگی که از کلسترول ساخته شده و به وسیله ی کبد نیز برای هضم غذا تولید می شود، در داخل روده فعال می شوند. فرایند اتصال به این معنا است که سطح کلسترول موجود در بدن کاهش پیدا می کند. رزین های اسید صفراوی باعث کاهش کلسترول LDL و افزایش کلسترول HDL می شوند.
برخی از عوارض مصرف رزین های اسید صفراوی شامل موارد ذکر شده در زیر است:
- گلو درد
- گرفتگی بینی
- یبوست
- اسهال
- کاهش وزن
- نفخ و افزایش آروغ زدن
- معده درد، تهوع، و یا حتی استفراغ
اگر داروی شما به صورت پودری است، هرگز آن را به صورت خشک مصرف نکنید. این دارو را باید همیشه با سه تا چهار اونس مایع مانند آب، آب میوه، و یا یک نوشیدنی بدون گاز مخلوط کنید. اگر در حال مصرف داروهای دیگری نیز هستید، برای جلوگیری از ایجاد تداخل دارویی، باید داروهای دیگر را یک ساعت قبل و یا چهار ساعت بعد از مصرف این دارو مصرف کنید.
مهار کننده های انتخابی جذب کلسترول
این دسته از داروها نیز در روده عمل می کنند و مانع جذب کلسترول در بدن می شوند. این نوع داروها باعث کاهش کلسترول LDL می شوند و ممکن است باعث افزایش کلسترول HDL و تری گلیسیرید نیز شوند.
این دسته از داروها را می توان با استاتین ها مصرف کرد. یکی از محصولات موجود از این دسته از داروها ازیتیمیبی با نام تجاری (Zetia®) است و دوز معمول مصرفی آن 10 میلی گرم در روز است.
قرص چربی خون اسید نیکوتینیک
به اسید نیکوتینیک، اسید نیاسین نیز گفته می شود که یک ویتامین ب کمپلکس است. برخی از انواع این دارو را می توانید بدون نسخه تهیه کنید، ولی برای تهیه برخی دیگری از انواع این دارو به نسخه ی پزشک احتیاج دارید.
اسید نیاسین باعث کاهش کلسترول LDL و افزایش کلسترول HDL و تری گلیسیرید می شود. اگر دچار بیماری نقرص هستید و یا به بیماری های جدی کبدی مبتلا هستید، از مصرف این دارو باید خودداری کنید.
قرص چربی خون اسید نیاسین
عارضه ی جانبی اصلی مصرف این دارو شامل برافروختگی صورت و قسمت بالایی بدن است که در صورت مصرف دارو همراه با غذا قابل کنترل است و کاهش می یابد. برای تسکین و کاهش بیشتر حالت گر گرفتگی، می توان حدود 30 دقیقه قبل از مصرف این دارو، اسپرین مصرف کرد. سایر عوارض احتمالی می تواند شامل موارد ذکر شده در زیر باشد:
- مشکلات پوستی مانند خارش و یا سوزن سوزن شدن
- سر درد
- ناراحتی معده
- احتمال افزایش قند خون
- سرفه
استرهای اسید چرب امگا 3 و اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه PUFA
- روغن ماهی ممکن است باعث ایجاد تداخل دارویی شود.
- روغن ماهی ممکن است باعث بروز حساسیت در افرادی شود که به ماهی و صدف ها حساسیت دارند
عوارض قرص امگا 3
عوارض جانبی این دسته از داروها شامل موارد ذکر شده در زیر است:
- نفخ و افزایش آروغ زدن
- مشکلات پوستی مانند راش و یا خارش
- افزایش گازهای شکمی
- حس طعم ماهی در دهان برای طولانی مدت
- افزایش زمان خون ریزی