تشخیص و درمان «دایسکشن آئورت»
دایسکشن آئورت یا پارگی آئورت یک بیماری قلبی عروقی نادر و خطرناک است. در این بیماری پوشش داخلی رگ اصلی قلب که خون را از قلب به قسمت های دیگر بدن می رساند پاره می شود. اگر پارگی پوشش داخلی قبل از پارگی آئورت درمان نشود میزان زنده ماندن فرد کمتر از نصف است.
آئورت چیست؟
آئورت رگ اصلی قلب است که خون را از قلب به سایر قسمت های بدن میرساند آئورت در معرض فشار بالای خون در بدن قرار دارد مانند همه دریچه ها آئورت دارای یک لایه نرم داخلی و یک لایه عضلانی در میانه و لایه سخت در قسمت بیرونی است که به ندرت لایه داخلی پاره می شود پس از آن خون بین لایه های دیواره سرخرگ جریان پیدا می کند و لایه ها را از هم جدا میکند این معناست که فشار جریان خون می تواند دیواره رگ را پاره کند و موجب خونریزی داخلی جدی شود. همچنین به این معناست که خون دیگر به اندازه کافی به اندامها و بافتهای بدن که معمولاً توسط آئورت تامین می شدند نمی رسد.
علائم دایسکشن آئورت
- درد شدید و ناگهانی در قفسه سینه یا پشت بین شانه ها
- کاهش هوشیاری
- درد، بی حسی و یا ضعف در پاها و بازوها
- کوتاهی تنفس یا دشواری در تنفس
- دشواری در صحبت کردن یا کلام منقطع
- تهوع
- تعریق
همان طور که گفته شد این اختلال نادر است ولی یک اورژانس طبی تهدید کننده حیات است که معمولا در اثر فشار خون بالا ایجاد می شود. اگر در قفسه سینه دایسکشن آئورت رخ دهد، درد قفسه سینه ممکن است به کمر بزند. این وضعیت می تواند باعث پارگی لایه ی داخلی آئورت شود. تشخیص اولیه و درمان با جراحی و دارو، حیاتی است.
موارد اورژانسی
اگر درد شدید قفسه سینه یا سایر علائم دایسکشن آئورت وجود دارد باید فورا به اورژانس اطلاع داده شود.
ممکن است غش کردن یا کوتاهی تنفس رخ دهد. اگر جریان خون در مغز مسدود شود، ممکن است سکته مغزی رخ دهد. اگر جریان خون عضلات قلب مسدود شود، ممکن است حمله ی قلبی بدهد. اگر طناب نخاعی درگیر شود، بازوها و یا اعضا ممکن است دچار بی حسی یا فلج شوند.
مواردی که باعث بدتر شدن این وضعیت می شود:
- فشار خون بالا
- استرس
- فعالیت
درمان دایسکشن آئورت
گزینه های درمانی برای دایسکشن آئورت عبارتند از:
- داروهای داخل رگی اکسیژن برای کاهش فشار خون و پیشگیری از پارگی بیشتر و یا آسیب آئورت
- جراحی اورژانس برای برداشت بخش پاره شده ی آئورت، اگر نشت وجود داشت، ترمیم یا جایگزینی دریچه ی آئورت و یا بازسازی آئورت با گرافت سنتتیک
- رووش اندوواسکولار – استنت – گرافت که با کاتتر وارد رگ های خونی می شود.
- دارو درمانی طولانی مدت معمولا شامل بتا بلوکر، و یا مسدود کننده های کلسیمی و یا داروهای درمان فشار خون مثل مهار کننده ی ACE .
- داروهای کاهنده ی کلسترول و تغییرات رژیم غذایی اگر آترواسکلروز وجود داشته باشد.
پیشگیری از پارگی آئورت
این اقدامات برای پیشگیری از پارگی آئورت کاربرد دارد:
- کنترل فشار خون بالا، کلسترول بالا، و یا دیابت
- قطع استعمال دخانیات
مراجعه به پزشک
پارگی آئورت در قفسه سینه یک اورژانس طبی است. اگر درد شدید قفسه سینه و یا سایر علائم پارگی آئورت ایجاد شد، باید بیمار فورا به اورژانس انتقال داده شود و یا به اورژانس زنگ زده شود.
سوالاتی که ممکن است از پزشک پرسیده شود
- آیا پارگی آئورت در قفسه سینه و یا سایر وضعیت ها عامل ایجاد علائم من است؟
- علت پارگی آئورت چیست؟
- آیا جراحی تنها روش درمانی است؟
- آیا ممکن است در آینده مشکلی داشته باشم؟
- برای تسریع در بازتوانی چه باید کنم؟
تشخیص پارگی آئورت
- تصویر برداری از قفسه سینه با اشعه ایکس
- سی تی اسکن
- اکوکاردیوگرافی
- ام آر آی
- آئورتوگرافی
عوامل خطر
- جنس مذکر
- سن ۵۰ تا ۷۰ سال
- استعمال دخانیات
- فشار خون بالا
- اختلالات بافت همبند و یا مشکل عروق خونی ( مثل مارفان یا سندرم اهلرز دانلوس)
- آنوریسم آئورت
- بیماری های خاص قلبی
- آسیب قفسه سینه
- شرح حال خانوادگی آنوریسم یا پارگی