تاثیر هورمون های استرس بر بدن!
هنگامی که با تهدیدی روبرو می شوید، هیپوتالاموس ناحیه کوچکی در پایه مغز یک سیستم هشدار را در بدن به راه می اندازد. این سیستم از طریق ترکیبی از سیگنال‌های عصبی و هورمونی، غدد فوق کلیوی را که در بالای کلیه‌ها قرار دارد، تحریک می‌کند تا هورمون‌هایی از جمله آدرنالین و کورتیزول ترشح کنند.
آدرنالین ضربان قلب را افزایش می دهد، فشار خون را بالا می برد و منابع انرژی را افزایش می دهد. کورتیزول، هورمون استرس اولیه، قندها (گلوکز) را در جریان خون افزایش می دهد، استفاده مغز از گلوکز را افزایش می دهد و دسترسی به موادی را افزایش می دهد که بافت ها را ترمیم می کنند.
کورتیزول همچنین عملکردهایی را که در شرایط جنگ یا گریز غیرضروری یا مضر هستند، مهار می کند. پاسخ های سیستم ایمنی را تغییر می دهد و سیستم گوارش، سیستم تولید مثل و فرآیندهای رشد را سرکوب می کند. این سیستم زنگ هشدار طبیعی پیچیده همچنین با مناطق مغزی که خلق و خو، انگیزه و ترس را کنترل می کنند، ارتباط برقرار می کند.
زمانی که پاسخ طبیعی به استرس شدید می شود؟
سیستم پاسخ به استرس بدن معمولاً خود محدود کننده است. هنگامی که یک تهدید درک شده از بین می رود، سطح هورمون به حالت عادی باز می گردد. با کاهش سطح آدرنالین و کورتیزول، ضربان قلب و فشار خون به سطح اولیه باز می گردد و سایر سیستم ها فعالیت های منظم خود را از سر می گیرند.
اما وقتی عوامل استرس زا همیشه وجود دارند و شما دائماً احساس می کنید مورد حمله قرار گرفته اید، این واکنش جنگ یا گریز روشن می ماند.
فعال شدن طولانی‌مدت سیستم پاسخ به استرس و قرار گرفتن بیش از حد در معرض کورتیزول و سایر هورمون‌های استرس که پس از آن می‌تواند تقریباً تمام فرآیندهای بدن شما را مختل کند. این موضوع شما را در معرض خطر ابتلا به بسیاری از مشکلات سلامتی قرار می دهد، از جمله:
- اضطراب
- افسردگی
- مشکلات گوارشی
- سردرد
- تنش و درد عضلانی
- بیماری قلبی، حمله قلبی، فشار خون بالا و سکته مغزی
- مشکلات خواب
- افزایش وزن
- اختلال حافظه و تمرکز
به همین دلیل یادگیری روش های سالم برای مقابله با استرس های زندگی بسیار مهم است.
چرا به عوامل استرس زای زندگی واکنش نشان می دهید؟
واکنش به یک رویداد بالقوه استرس زا با دیگران متفاوت است. نحوه واکنش به عوامل استرس زای زندگی تحت تأثیر عواملی مانند:
ژنتیک
ژن‌هایی که پاسخ استرس را کنترل میکنند، بیشتر افراد را در سطح احساسی نسبتاً ثابتی نگه می‌دارند و فقط گاهی بدن را برای جنگ یا فرار آماده میکنند. پاسخ های استرس بیش فعال یا کم فعال ممکن است ناشی از تفاوت های جزئی در این ژن ها باشد.
تجارب زندگی
واکنش‌های استرسی شدید گاهی اوقات می‌تواند در رویدادهای آسیب‌زا ردیابی شود. افرادی که در کودکی مورد غفلت یا آزار قرار گرفته اند، به ویژه در برابر استرس آسیب پذیر هستند. همین امر در مورد بازماندگان سقوط هواپیما، پرسنل نظامی، افسران پلیس و آتش نشانان و افرادی که جرایم خشونت آمیز را تجربه کرده اند نیز صادق است.
ممکن است دوستانی داشته باشید که تقریباً در مورد همه چیز آرام به نظر می رسند و برخی دیگر به شدت به کوچکترین استرس واکنش نشان می دهند. اکثر مردم به استرس های زندگی در جایی بین این افراط ها واکنش نشان می دهند.
به استرس به روشی سالم واکنش نشان دهید!
رویدادهای استرس زا حقایق زندگی هستند. و ممکن است نتوانید وضعیت فعلی خود را تغییر دهید. اما شما می توانید برای مدیریت تاثیر این رویدادها بر شما گام بردارید. می توانید یاد بگیرید که تشخیص دهید چه چیزی باعث استرس شما می شود و چگونه از نظر جسمی و عاطفی در مواجهه با موقعیت های استرس زا مراقبت کنید.
راهبردهای مدیریت استرس عبارتند از:
- داشتن یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و خواب کافی
- تمرین تکنیک های آرامش بخش مانند یوگا، تنفس عمیق، ماساژ یا مدیتیشن
- یک دفتر خاطرات داشته باشید و در مورد افکار خود یا آنچه در زندگی خود برای آن سپاسگزار هستید بنویسید
- برای سرگرمی هایی مانند خواندن، گوش دادن به موسیقی یا تماشای برنامه یا فیلم مورد علاقه خود وقت بگذارید
- ایجاد دوستی های سالم و گفتگو با دوستان و خانواده
- داشتن حس شوخ طبعی و یافتن راه هایی برای گنجاندن طنز و خنده در زندگی شما، مانند تماشای فیلم های خنده دار یا تماشای وب سایت های طنز
- جستجوی مشاوره حرفه ای، که می تواند به شما در ایجاد استراتژی های مقابله ای خاص برای مدیریت استرس کمک کند
- از روش های ناسالم برای مدیریت استرس خود، مانند استفاده از الکل، تنباکو، مواد مخدر یا غذای اضافی اجتناب کنید.
هنگامی که آدرنالین و کورتیزول از بدن عبور می کنند، برای شما مشکلاتی را به وجود خواهد آورد. ضربان قلب افزایش پیدا می کند، انرژی شما افزایش می یابد و سطح گلوکز و فشار خون نیزافزایش می یابد. این تغییرات به شما امکان می دهد در لحظه تمرکز کرده و سریع اقدام کنید. با این حال برای کسانی که از استرس مزمن رنج می برند، این موضوع می تواند روزها و هفته ها زمان برده و استرس آن ها را شدید تر کند.
استرس و بیماری های قلبی
در شرایط استرس زا قلب با سرعت هر چه بیشتری شروع به تپیدن می کند و با تیر کشیدن و درد نیز گاها همراه خواهد بود. به همین سادگی که برایتان عنوان کرده ایم می توان متوجه ارتباط بین قلب و استرس شد. شما در طول روز بارها دچار استرس میشوید اما اینکه شدت استرسی که دارید تا چه اندازه ای بر عملکرد قلب نیز تاثیر خواهد گذاشت.
استرس و سیستم قلبی عروقی
زمانیکه شما در دوره های مکرر دچار استرس های شدید می شوید باعث می شود که قند خون و فشار خون شما نیز افزایش پیدا کنند. افزایش فشار خون و قند خود دو عامل اصلی و مهم هستند که در بیماری های قلبی نقش تاثیر گذاری دارند.
افرادی که دارای استرس های مداوم هستند اغلب از مکانیسم هایی که می تواند بر این موضوع غلبه کند استفاده نمی کنند آن ها بیشتر به سمت مصرف و انجام کارهایی هستند که با انجام دادن آن ها احساس آرامش میکنند همچون موارد زیر:
- خوردن غذای ناسالم
- نوشیدن الکل
- استعمال دخانیات و سیگار
خب همین موارد عنوان شده که به ظاهر به آرامش و کم شدن استرس در شما کمک می کنند می توانند از جهات مختلف دیگری به بدن شما آسیب برسانند.
حداقل آسیبی که موارد عنوان شده در متن بالا به بدن وارد می کنند آسیب به دیواره شریان ها و تجمع پلاک های بعدی است. این تجمع مانع جریان خون می شود و حتی می تواند منجر به انسداد کامل شود. در نتیجه، خطر قلبی عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی بسیار بالاتر از حد طبیعی است.
محافظت قلب در مقابل استرس
برخی افراد به سادگی دچار استرس می شوند که اغلب آن ها این مسئله را به صورت ژنتیکی با خود به همراه دارند برای این افراد، یادگیری مکانیسم های مقابله ای سالم که می توانند به طور موثر استرس را کاهش دهند، بسیار مهم است.
معمول ترین روش های موثر کاهش استرس عبارتند از:
- ورزش منظم
- رژیم غذایی سالم
- مراقبه یا ذهن آگاهی
- درمان
- داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب
موارد مختلف بسیار زیادی در زندگی روزمره ما وجود دارد که باعث می شود ما دچار استرس شویم موارد همچون:
- بحث های خانوادگی
- قرارهای ملاقات مهم
- ترافیک های شدید داخل شهر
- کار سنگین و زیاد
- و….
همه ما به شکل های مختلف استرس را در زندگی خود تجربه کرده ایم و نسبت به آن واکنش های مختلفی نشان می دهیم. فراموش نکنید که سطح استرس مداوم و نحوه کنار آمدن با آن می تواند بر قلب شما تأثیر منفی بگذارد. درک اینکه استرس چگونه بر قلب شما تأثیر می گذارد و تدوین استراتژی هایی برای مقابله با استرس می تواند به شما کمک کند در آینده دچار هیچ یک از مشکلات قلبی نشوید.