اهمیت میزان چربی خون در سلامت قلب!
تری گلیسیرید معیار مهمی برای سلامت قلب است. داشتن سطح بالای تری گلیسیرید در خون می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد. اما سبک زندگی مناسب که سلامت کلی بدن را ارتقا می دهد می تواند به کاهش تری گلیسیرید نیز کمک کند.
تری گلیسیرید چیست؟
تری گلیسیرید نوعی چربی (لیپید) است که در خون شما یافت می شود. وقتی غذا می خورید، بدن شما هر کالری را که نیازی به استفاده فوری ندارد به تری گلیسیرید تبدیل می کند. تری گلیسیرید در سلول های چربی شما ذخیره می شود. بعدها، هورمون ها تری گلیسیرید را برای انرژی بین وعده های غذایی آزاد می کنند.
اگر به طور منظم کالری بیشتری نسبت به کالری که می سوزانید می خورید، به خصوص از غذاهای پر کربوهیدرات، ممکن است تری گلیسیرید بالا (هیپرتری گلیسیریدمی) داشته باشید.
چه چیزی طبیعی در نظر گرفته می شود؟
یک آزمایش خون ساده می تواند نشان دهد که آیا تری گلیسیرید شما در محدوده سالم قرار می گیرد یا خیر:
نرمال – کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر (mg/dL) یا کمتر از 1.7 میلی مول در لیتر (mmol/L)
بالای مرزی – 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر (1.8 تا 2.2 میلی مول در لیتر)
بالا – 200 تا 499 میلی گرم در دسی لیتر (2.3 تا 5.6 میلی مول در لیتر)
بسیار بالا – 500 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر (5.7 میلی مول در لیتر یا بالاتر)
پزشک معمولاً تری گلیسیرید بالا را به عنوان بخشی از آزمایش کلسترول بررسی می کند، که گاهی به آن پانل لیپیدی یا پروفایل لیپیدی می گویند. قبل از گرفتن خون برای اندازه گیری دقیق تری گلیسیرید، باید ناشتا باشید.
تفاوت بین تری گلیسیرید و کلسترول چیست؟
تری گلیسیرید و کلسترول انواع مختلفی از لیپیدها هستند که در خون شما گردش می کنند:
- تری گلیسیرید کالری های استفاده نشده را ذخیره می کند و انرژی بدن را تامین می کند.
- کلسترول برای ساخت سلول ها و برخی هورمون ها استفاده می شود.
چرا تری گلیسیرید بالا مهم است؟
تری گلیسیرید بالا ممکن است به سخت شدن شریان ها یا ضخیم شدن دیواره سرخرگ ها ( تصلب شرایین) کمک کند – که خطر سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری قلبی را افزایش می دهد. تری گلیسیرید بسیار بالا همچنین می تواند باعث التهاب حاد پانکراس (پانکراتیت) شود.
تری گلیسیرید بالا اغلب نشانه شرایط دیگری است که خطر بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد، از جمله چاقی و سندرم متابولیک – مجموعه ای از شرایط است که شامل:
- چربی بیش از حد دور کمر
- فشار خون بالا
- تری گلیسیرید بالا
- قند خون بالا و غیر طبیعی
تری گلیسیرید بالا همچنین می تواند نشانه ای از موارد زیر باشد:
- دیابت نوع 2 یا پیش دیابت
- سندرم متابولیک – وضعیتی که در آن فشار خون بالا، چاقی و قند خون بالا با هم اتفاق می‌افتد و خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش می‌دهد.
- سطوح پایین هورمون های تیروئید (کم کاری تیروئید)
- برخی از شرایط ژنتیکی نادر که بر نحوه تبدیل بدن شما به انرژی چربی تاثیر می گذارد
گاهی اوقات تری گلیسیرید بالا یکی از عوارض جانبی مصرف برخی داروها است، مانند:
- دیورتیک ها
- استروژن و پروژسترون
- رتینوئیدها
- استروئیدها
- مسدود کننده های بتا
- برخی از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
- برخی از داروهای HIV
کاهش تری گلیسیرید
فعالیت بدنی
حداقل 30 دقیقه فعالیت بدنی در بیشتر یا تمام روزهای هفته را هدف قرار دهید. ورزش منظم می تواند تری گلیسیرید را کاهش داده و کلسترول “خوب” را افزایش دهد. سعی کنید فعالیت بدنی بیشتری را در کارهای روزانه خود بگنجانید – برای مثال، در محل کار از پله ها بالا بروید یا در زمان استراحت پیاده روی کنید.
پرهیز از مصرف شکر و کربوهیدرات
کربوهیدرات های ساده، مانند شکر و غذاهای تهیه شده با آرد سفید یا فروکتوز، می توانند تری گلیسیرید را افزایش دهند.
کاهش وزن
اگر هیپرتری گلیسیریدمی خفیف تا متوسط دارید، روی کاهش کالری تمرکز کنید. کالری اضافی به تری گلیسیرید تبدیل شده و به عنوان چربی ذخیره می شود. کاهش کالری باعث کاهش تری گلیسیرید می شود.
مصرف چربی های سالم
چربی های اشباع موجود در گوشت ها را با چربی های سالم تر موجود در گیاهان، مانند روغن زیتون و کانولا، مبادله کنید. به جای گوشت قرمز، ماهی های سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی خال مخالی یا سالمون را امتحان کنید. از مصرف چربی های ترانس یا غذاهای حاوی روغن ها یا چربی های هیدروژنه خودداری کنید.
پرهیز از مصرف الکل
الکل سرشار از کالری و قند است و تأثیر بسیار قوی بر تری گلیسیرید دارد. اگر هیپرتری گلیسیریدمی شدید دارید، از نوشیدن هر گونه الکل خودداری کنید.
کنترل تری گلیسیرید بالا
استاتین ها
این داروهای کاهنده کلسترول ممکن است در صورت داشتن تعداد کلسترول ضعیف یا سابقه انسداد عروق یا دیابت توصیه شوند. نمونه هایی از استاتین ها عبارتند از:
- آتورواستاتین کلسیم (Lipitor)
- روزوواستاتین کلسیم (Crestor).
فیبرات ها
داروهای فیبرات، مانند فنوفیبرات (TriCor، Fenoglide، سایرین) و جمفیبروزیل (لوپید)، می توانند سطح تری گلیسیرید شما را کاهش دهند. در صورت داشتن بیماری شدید کلیوی یا کبدی از فیبرات ها استفاده نمی شود.
روغن ماهی
روغن ماهی که به عنوان اسیدهای چرب امگا 3 نیز شناخته می‌شود، می‌تواند به کنترل تری گلیسیرید کمک کند. مصرف روغن ماهی در مقادیر زیاد می تواند با لخته شدن خون تداخل داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف هر مکملی با پزشک خود مشورت کنید.
نیاسین
نیاسین که گاهی اسید نیکوتینیک نیز نامیده می شود، می تواند تری گلیسیرید و کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) – کلسترول “بد” را کاهش دهد. قبل از مصرف نیاسین بدون نسخه با پزشک خود مشورت کنید زیرا می تواند با سایر داروها تداخل داشته باشد و عوارض جانبی قابل توجهی ایجاد کند.