پریکارد یا پرده دور قلب چیست؟
پرده دور قلب یا پریکارد محافظی است که مانند کیسه، قلب را احاطه می‌کند و هم از نظر محافظت از ماهیچه قلب کاربرد دارد و هم قلب مایعی از خود ترشح می‌کند که باعث می‌شود حرکت قلب در این کیسه به راحتی انجام شود. اما در برخی بیماری‌ها ممکن است التهاب و آماس موجب ضخامت این پرده و افزایش ترشح ماده مذکور شود که گاهی اوقات در برخی بیماری‌ها این مایع تا حدی زیاد می‌شود که بر روی ماهیچه قلب فشار وارد می‌کند و می‌تواند موجب افت شدید فشار خون شده و خطر جانی برای فرد داشته باشد.
التهاب پریکارد
این پرده ممکن است به علت بیماری‌های مختلف ویروسی ملتهب شده و باعث چسبندگی این لایه به خود قلب شود که در این صورت حالت آزاد بودن قلب از بین می‌رود و می‌تواند اختلالی در عملکرد ماهیچه قلب باشد. بیماری هایی چون:
- سل
- بیماری‌های عفونی
- برخی بیماری‌های تنفسی مانند ذات‌الریه‌ها
در برخی موارد اوضاع به مقداری حاد می‌شود که مجبور می‌شویم با عمل جراحی این لایه را که ضخیم شده و کارایی خود را از دست داده برداریم تا فشار قلب برداشته شود و قلب بتواند به کار خود به درستی ادامه دهد.
این مشکل می‌تواند به علت تصادفات رانندگی که به قفسه سینه ضربه وارد می‌شود و صدمات، سقوط از ارتفاع و بلندی و همچنین در نزاع‌ها که ضربه هایی به قفسه سینه وارد می شود می‌تواند منجر به التهاب و چسبندگی این لایه شود.
عوامل ایجاد التهاب پریکارد
برخی بیماری‌ها همچون کمکاری تیروئید، بیماری‌های غدد درون ریز می‌تواند عامل ترشح بیشتر این مایع محافظتی شود که تجمع مایع در لایه پریکارد را به دنبال داشته باشد که نیازمند عمل جراحی برای تخلیه مایع مذکور و یا کشیدن آن با سوزن باشد.
عوارض التهاب و آماس پرده دور قلب به نوع این مشکل دارد به گونه‌ای که اگر تجمع مایع در درون این کیسه بسیار زیاد باشد می‌تواند کشنده باشد زیرا به قلب اجازه نمی‌دهد خون به داخل قلب بازگردد که می‌تواند موجب افت فشارخون و ایست قلبی شود.
افزایش ضخامت لایه قلب
در مواردی دیگر که چسبندگی و افزایش ضخامت لایه قلب ایجاد می‌شود باز هم در کار ماهیچه قلب اختلال ایجاد می‌کند که می تواند عوارضی را به وجود آورد و در نهایت نارسایی قلبی را در پی خواهد داشت:
- ورم پا
- آب آوردن شکم
- بزرگی کبد
- برافروختگی سر و صورت
اگر التهاب و آماس پرده دور قلب به علت عفونت صورت گرفته باشد استفاده از دارو و آنتی بیوتیک و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و آسپرین انجام می‌شود و در صورتی که مشکل حاد باشد باید مایع را با استفاده از سوزن و جراحی خارج کرد.