آنژیوگرافی کرونری روشی است که از تصویربرداری اشعه ایکس برای دیدن رگ های خونی قلب  استفاده می شود. این آزمایش معمولاً برای بررسی وجود محدودیت در جریان خون به قلب انجام می گیرد.

آنژیوگرافی عروق کرونر بخشی از یک گروه کلی از روش ها به نام کاتتریزاسیون قلبی است. روش‌های کاتتریزاسیون قلبی می‌توانند بیماری‌های قلب و عروق خونی را تشخیص داده و درمان کنند. آنژیوگرافی عروق کرونر، که می تواند به تشخیص بیماری های قلبی کمک کند، رایج ترین نوع روش کاتتریزاسیون قلبی است.

در طی آنژیوگرافی عروق کرونر، نوعی رنگ که توسط دستگاه اشعه ایکس قابل مشاهده است به رگ های خونی قلب تزریق می شود. دستگاه اشعه ایکس به سرعت یک سری عکس (آنژیوگرافی) می گیرد و به رگ های خونی نگاه می کند. در صورت لزوم، پزشک می‌تواند شریان‌های گرفتگی قلب (آنژیوپلاستی) را در طول آنژیوگرافی عروق کرونر باز کند.

در صورت داشتن موارد زیر ممکن است پزشک انجام آنژیوگرافی عروق کرونر را توصیه کند:

• علائم بیماری عروق کرونر، مانند درد قفسه سینه (آنژین صدری)
• درد در قفسه سینه، فک، گردن یا بازو که با آزمایش های دیگر قابل تشخیص نیست
• درد قفسه سینه جدید یا فزاینده (آنژین ناپایدار)
• نقص قلبی که با آن متولد شده اید (بیماری مادرزادی قلبی)
• نتایج غیر طبیعی در تست استرس غیر تهاجمی قلب
• سایر مشکلات عروق خونی یا آسیب قفسه سینه
• مشکل دریچه قلب که نیاز به جراحی دارد

از آنجایی که خطر کوچکی برای عوارض وجود دارد، آنژیوگرافی معمولاً تا زمانی که آزمایش‌های غیرتهاجمی قلب انجام نشده است، مانند الکتروکاردیوگرام، اکوکاردیوگرافی یا تست استرس انجام نمی‌شود.

عوارض آنژیوگرافی عروق

مانند بسیاری از روش‌هایی که روی قلب و رگ‌های خونی انجام می‌شود، آنژیوگرافی کرونری دارای خطراتی است، مانند قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ایکس مورد استفاده. اگرچه عوارض عمده نادر است. ولی خطرات و عوارض بالقوه عبارتند از:

• حمله قلبی
• سکته
• آسیب به شریان کاتتر شده
• ریتم نامنظم قلب (آریتمی)
• واکنش های آلرژیک به رنگ یا داروهای مورد استفاده در طول عمل
• آسیب کلیه
• خون ریزی بیش از حد
• عفونت

در برخی موارد، آنژیوگرافی عروق کرونر به صورت اورژانسی انجام می شود. اما معمولاً آنها از قبل برنامه ریزی شده اند و به فرد زمان می دهند تا آماده شود. آنژیوگرافی در آزمایشگاه کاتتریزاسیون (کاتتر) بیمارستان انجام می شود. تیم پزشکی دستورالعمل های خاصی را به فرد می دهد و در مورد هر دارویی که مصرف می کند با بیمار صحبت می کند. دستورالعمل های عمومی عبارتند از:

• بعد از نیمه شب قبل از آنژیوگرافی چیزی نخورید یا ننوشید.
• تمام داروهای خود را در بطری های اصلی خود به بیمارستان ببرید. از پزشک خود در مورد مصرف داروهای معمول صبحگاهی خود بپرسید.
• اگر دیابت دارید، از پزشک خود بپرسید که آیا باید قبل از آنژیوگرافی انسولین یا سایر داروهای خوراکی مصرف کنید.

قبل از عمل آنژیوگرافی عروق

قبل از شروع روش آنژیوگرافی، پزشک متخصص قلب و عروق سابقه پزشکی فرد، از جمله آلرژی ها و داروهایی که مصرف می کند را بررسی می کند. همچنن پزشک ممکن است یک معاینه فیزیکی انجام دهد و علائم حیاتی  – فشار خون و نبض را بررسی کند. همچنین مثانه خود را خالی می کنید و لباس بیمارستان را در می آورید. ممکن است مجبور شوید لنزها، عینک، جواهرات و سنجاق سر را بردارید.

نحوه انجام آنژیوگرافی عروق

برای این روش، فرد به پشت روی میز اشعه ایکس دراز می کشید. از آنجایی که میز ممکن است در طول عمل کج شود، ممکن است تسمه های ایمنی روی سینه و پاهای فرد بسته شود. دوربین های اشعه ایکس روی سر و سینه حرکت می کنند تا از زوایای مختلف عکس بگیرند. یک خط IV در رگ بازوی بیمار وارد می شود. ممکن است از طریق IV برای کمک به آرامش به بیمار یک آرام بخش داده شود و همچنین داروها و مایعات دیگر. به همین خاطر فرد بسیار خواب‌آلود خواهد بود و ممکن است در طول عمل به خواب برود.  الکترودهای روی قفسه سینه، قلب  را در طول عمل کنترل می کنند. یک کاف فشار خون را ردیابی می کند و یک دستگاه دیگر، یک پالس اکسی متر، میزان اکسیژن خون بیمار را اندازه گیری می کند.

ممکن است مقدار کمی مو از کشاله ران یا بازو که در آن یک لوله انعطاف پذیر (کاتتر) وارد می شود، تراشیده شود. ناحیه مورد نظر شسته و ضدعفونی می شود و سپس با تزریق بی حسی موضعی بی حس می شود. یک برش کوچک در محل ورود ایجاد می شود و یک لوله پلاستیکی کوتاه (غلاف) در شریان قرار می گیرد. کاتتر از طریق غلاف وارد رگ خونی می شود و با دقت به قلب یا شریان های کرونری بیمار کشیده می شود.

زمان آنژیوگرافی عروق

انجام آنژیوگرافی حدود یک ساعت طول می کشد، اگرچه ممکن است طولانی تر باشد، به خصوص اگر با سایر روش های کاتتریزاسیون قلبی ترکیب شود. آماده سازی و مراقبت پس از عمل می تواند زمان بیشتری را اضافه کند.

بعد از آنژیوگرافی عروق

هنگامی که آنژیوگرافی تمام شد، کاتتر از بازو یا کشاله ران برداشته می شود و برش با فشار دستی، یک گیره یا یک پلاگ کوچک بسته می شود. اگر کاتتر در کشاله ران قرار داده شده باشد، باید چندین ساعت بیمار صاف دراز بکشد تا از خونریزی جلوگیری کند. محل آنژیوگرافی احتمالا برای مدتی حساس باقی می ماند. ممکن است کمی کبود شده و دارای یک برآمدگی کوچک باشد.

هدف از آنژیوگرافی عروق چیست؟

آنژیوگرافی می تواند به پزشکان نشان دهد که چه مشکلی در رگ های خونی بیمار وجود دارد. همچنین می تواند:

• نشان دهد که چه تعداد از عروق کرونر توسط پلاک های چربی مسدود یا باریک شده اند (آترواسکلروز)
• محل انسداد رگ های خونی را مشخص کند
• نشان دهد که چه مقدار جریان خون از طریق رگ های خونی مسدود شده است
• بررسی جریان خون از طریق قلب و عروق خونی

دانستن این اطلاعات می تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد چه درمانی بهترین است و چه میزان خطر بیماری قلبی برای سلامتی وجود دارد. بر اساس این نتایج، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد، به عنوان مثال، از انجام آنژیوپلاستی عروق کرونر یا استنت گذاری برای کمک به پاکسازی عروق گرفتگی استفاده کند. همچنین ممکن است آنژیوپلاستی یا استنت گذاری در طول آنژیوگرافی انجام شود تا نیازی به روش دیگری نباشد.